God is dood, zegt men en intussen zijn de goden weer springlevend. God is geen van beide, god is een metafoor. De metafoor voor wat ons ontsnapt, wat we nog niet kunnen begrijpen. God is abstractie, de telkens weer verlegde grens van wat ons begrenst.
Daarom is god ook dood, de god die tastbaar is, verwijst naar een concrete historische persoon. De god van de schepping in zes dagen. De god van de kerken. Hij is dood, maar blijft hardnekkiger dan ooit leven.
Zo gaat dat met metaforen. Ze veranderen langzamerhand van betekenis. Het gaat goed mis als een metafoor een axioma wordt. Star, onbuigzaam, te nemen of te laten. Dan verrijst de diepgelovige in de gedaante van de doder. God in verbond met TNT. Hij die alles teniet doet. God wordt on-god, engel des duivels. Met of zonder maagden als lekkers, het maakt niet uit.
Een metafoor is sneeuw. Neemt allerlei vormen aan, krijgt nieuwe gedaanten als de blik verandert, de temperatuur stijgt, de kosmologische constante concreet wordt.
God speelt niet met de dobbelstenen, dacht Einstein. Nu we tot op milliseconden na kunnen invullen wat er gaande was na de big bang, nu we beseffen dat onze geest niet in staat is te denken in elf dimensies, bedenken we nieuwe metaforen: snaren, supersnaren, gebundeld in de M-theorie: M voor membraan, M voor magie, M voor mysterie, M voor matrix, M voor moeder. Moeder! Het kind roept als het vastzit, bang is.
Nee god speelt niet met de dobbelstenen. Het lijkt er meer en meer op dat god de rollende dobbelsteen is.
_____
_____
Een stukje geplukt uit de oude doos - mijn blog 'vrolijk puin' , de voorloper van deze blog. De post dateert van 2006. Jezus!